کتان (Linum usitatissimum) یکی از گیاهان با ارزش و مورد استفاده گسترده است که از آن برای به دست آوردن لینوم ، روغن کتان ، الیاف کتان و همچنین کاغذ ساخته می شود. این گیاه از نوع گیاهان گلدار است و در مناطق معتدل و خنک قابل کشت است. کتان دارای الیاف قوی و مقاوم است که می توان از آن برای تولید پارچه های مختلف استفاده کرد. همچنین، روغن کتان حاوی اسیدهای چرب امگا-3 است که برای سلامت قلب و عروق مفید است.
اصلیترین استخراج از کتان، الیاف آن است که در تهیه هرنوع پارچه از کتان استفاده میشود. پارچههایی که از کتان ساخته میشوند، نسبت به پارچههای دیگر، مقاومت بیشتری دارند و در برابر حرارت و مواد شیمیایی مقاومت خوبی دارند. همچنین از الیاف کتان می توان برای تهیه کاغذ استفاده کرد. در کشورهایی مثل کانادا و روسیه به دلیل در دسترس بودن کتان کشاورزان با استفاده از الیاف کتان کاغذ تولید می کنند.
روغن کتان دارای ویتامین های E و کمی از ویتامین های A و D است. این ویتامین ها برای حفظ سلامتی پوست و موها بسیار مفید هستند. همچنین، این روغن حاوی اسیدهای چرب امگا-3 است که برای سلامت قلب و عروق مفید هستند. روغن کتان همچنین به دلیل محتوای بالای اسیدهای چرب امگا-3 میتواند خون را نازکتر کند و خطر بروز بیماریهای قلبی را کاهش دهد. بهرهوری بالا از نیازهای کشاورزی منطقه و کشور نیز از دیگر مزیتهای استفاده از کتان است.
کتان در کشورهای مختلف کشت میشود، اما بیشترین میزان تولید کتان به ترتیب در کشورهای چین، هندوستان، روسیه، بنگلادش و مصر صورت میگیرد. در ایران نیز کشت کتان به ویژه در استانهای گلستان، گیلان و مازندران انجام میشود.کشت این محصول در کشورهای معتدل و خنک انجام میشود و نیاز به آب کمتری دارد نسبت به برخی دیگر از محصولات کشاورزی.
با توجه به تمامی فواید این محصول، می توان گفت که کتان یکی از ارزشمندترین و مورد استفاده گسترده ترین گیاهان است. از الیاف آن برای تولید پارچه ها ، از روغن آن در صنعت غذایی استفاده می شود و همچنین الیاف آن در صنعت کاغذ سازی مورد استفاده قرار می گیرد.این گیاه نیز به دلیل مقاومت در برابر شرایط طبیعی و نیاز آبی کم، در مناطق مختلف جهان قابل کشت است و ظرفیت توسعه بالایی دارد.
خرازی کتان به معنای خرازی با استفاده از کتان است. خرازی به معنای دوخت کتان و استفاده از آن برای ساخت چیزهای دیگر مانند پوشاک، تندیسها، لوازم تزئینی و … است. کتان یک نوع پارچه بافته شده از الیاف گیاهی کتان است که ماندگاری بالا و ظاهری زیبا دارد. خرازی کتان یک هنر سنتی و مرسوم در برخی از فرهنگها و کشورها است.