استقبال از عاشقانه‌های یوسفعلی میرشکاک


به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یوسفعلی میرشکاک برای علاقه‌مندان به حوزه شعر، فراتر از یک شاعر است. او سال‌ها در حوزه روزنامه‌نگاری فعالیت کرد و بعد در وادی فلسفه و عرفان قدم گذاشت، کمی وارد حوزه سیاست شد و در نهایت، برای بسیاری از شاعران هم‌روزگار به مرید و معلمی تبدیل شد که گرم و سرد روزگار شعر را چشیده است.

از میرشکاک تاکنون آثار متعددی منتشر شده، در همه این آثار پختگی و استواری کلام اولین نکته‌ای است که از شعر او به ذهن می‌رسد. او قدر کلمه و کلام را می‌داند و برایش ارزش قائل است. وقتی شعر می‌گوید، آسمان و ریسمان نمی‌بافد تا کلامش در کنج ذهن مخاطب بنشیند، فراخور موضوع سخن می‌گوید و همین سبب شده تا پس از سال‌ها، شیرینی کلام او با چند بیت در ذهن ادب‌دوستان جا خوش کند. کیست که با شعر مأنوس باشد و قصیده او در رثای امام امت را از یاد برد، آنجا که گفت:

سر بر آر ای خصم کافر کیش! حیدر مرده است 
معنی انا فتحنا، سرّ اکبر مرده است

صاحب معراج، یعنی مصطفی منبر سپرد
آنکه بر منبر سلونی گفت و منبر مرده است …

 «آنجا که نامی نیست» از جمله دفترهای شعری اوست که از سوی شهرستان ادب به چاپ رسیده. مجموعه‌ای که نمایی از کمال پختگی شعر میرشکاک را چه در موضوع، چه در زاویه دید شاعر به زندگی و چه در کلام و سخن نشان می‌دهد. مجموعه حاضر دربردارنده 52 غزل عاشقانه و آیینی از اوست که از وجهی می‌توان غلبه اندیشه‌های عرفانی شاعر بر دیگر زوایای وجودی او را در این شعرها به تماشا نشست. 

میرشکاک در مقدمه کتاب می‌نویسد: «عقلی که در آستانۀ مرگ برانگیخته شود، به اسبی می‌ماند که در چهل سالگی یورتمه یاد بگیرد. گاه به جنون می‌گویم: از مروت به دور است پس از عمری چهارنعل دواندن من در گرما و سرمای شهر و بیابان، به عقلم وانهی و چنان بگذری که گویی هیچ‌گاهت سروکاری با من نبوده است.

جنون می‌گوید: می‌خواهی بدانی از چه مهالکی تو را گذرانده‌ام؟ اگر در جوانی به فریادت نمی‌رسیدم و از چنگال عقلت نمی‌رهاندم، عمرت در بندگی دنیا تباه می‌شد. خوش باش که در پایان راهی و مرگ بر درگاه است تا برای ابد تو را از بار سنگین پیری و درد سهمگین بودن وارهاند.»

شعرهای مجموعه به سبک قدما عنوانی ندارند و شهرستان ادب کتاب حاضر را با طرح جلدی از مجید زارع منتشر کرده است. در ادامه سروده‌ای او در این مجموعه را می‌توانید بخوانید:

گفتی از اتفاقی که تازه‌ست، از کهن داستان جهان؛ عشق 
اتفاقی که همواره بوده‌است، باستانی‌ترین داستان عشق 

جز همین داستان هرچه خواندم، رنگ نیرنگ و بیهودگی داشت 
رنگ‌ها را گرفت و به من داد، رنج بیرنگی جاودان؛ عشق 

من زمین تھی دست بودم، از گران باری و تیرگی مست 
روشنم کرد و پرواز آموخت، برد آن سوتر از آسمان، عشق 

پهن دشت شگرف بهشت است وسعت تنگنایی که دارد 
لامکان است جایی که دارد درنگنجد به شرح و بیان عشق 

در همه نیستی سوی عشق است، سربه سر هستی‌ام نیستی باد 
بیکران هستی از نیستی زاد، پس چه ترسم من از بیکران عشق

عاشقی گربدانی چه چیزی‌ است، هر دوگیتی به چشمت پشیزی‌ست 
هردمت چون خدا رستخیزی‌ است، می‌شناسی خدا را؟ همان عشق

عاشقی کیمیای وجود است جسم وجان عشق را در سجود است 
عشق بنیان بود و نبود است کفر و دین، آشکار و نهان، عشق 

عشق کرده ست این نغمه را ساز، دیده پایان ره را در آغاز 
درکشیده‌است و در میکشد باز از می خویش رطل گران عشق 

سِر هستی تویی گرنباشی، پا توان بود اگر سر نباشی 
فقر باشی توانگر نباشی، تا کند فارغت زین و آن، عشق 

تا مرا بر زمین مرده دیدی، از فراسوی هستی رسیدی 
روح در قالب من دمیدی، آه ای مادر مهربان؛ عشق

انتهای پیام/



منبع: خبرگزاری تسنیم

تصحیح یک لغزش در ذکر روز درگذشت نیما یوشیج


به گزارش خبرگزاری مهر، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دریادداشتی از یدالله جلالی پندری عضو وابسته این فرهنگستان لغزش در ذکر روز درگذشت نیما یوشیج را تصحیح کرد.

در این یادداشت _که به همراه تصویر دست‌نوشته جلال منتشر شده_ آمده است:

مورخان ادبی در ذکر تاریخ تولد و وفات بزرگان ادبیّات متکی به اسنادی هستند که به تواتر رسیده باشد. در مورد روز درگذشت نیما همه اسناد متواتر، شبانگاه سیزدهم دی ۱۳۳۸ را ذکر کرده‌اند و حتّی مرحوم طاهباز که بخش عمده عمر خود را صرف بازخوانی دست‌نوشته‌های نیما کرده بود این تاریخ را در کتاب «زندگی و هنر نیما یوشیج» (تهران، ۱۳۷۵ ص ۱۲۹) آورده است. بنده نیز به اعتماد این اسناد تاریخ مزبور را در کتاب گزینه اشعار نیما یوشیج (تهران، ۱۳۷۰، ص ۳۱) و نیز مدخل «نیما یوشیج» دانشنامه زبان و ادب فارسی فرهنگستان (تهران، ۱۳۹۵، ج ۶، ص ۶۲۱) آورده‌ام.

در این میان جلال آل‌احمد که حاضر و ناظر صحنه فوت نیما بوده در مقاله «پیرمرد چشم ما بود» اشاره‌ای به تاریخ این حادثه نکرده، اما در یادداشتی که اخیراً از آن مرحوم دیده شد و زمان نگارش آن ساعت ۶ بعدازظهر پنجشنبه ۱۶ دی ذکر شده به تاریخ و ساعت فوت نیما اشاره کرده است: «نیما دیشب مرد. دو بعد از نیمه شب: ساعت دو و ده دقیقه بود که در خانه را سخت کوبیدند…» از سویی، خبر درگذشت نیما در همین روز، در دو روزنامۀ عصر شانزدهم دی‌ماه ۱۳۳۸، شماره ۴۹۶۱ روزنامه کیهان و شماره ۱۰۱۰۸ روزنامه اطلاعات نیز منتشر شده است.

ازسوی‌دیگر، بر سنگ مزار نیما «سپیده‌دم پنجشنبه ۱۴ دی‌ماه ۱۳۳۸» به‌عنوان درگذشت شاعر قید شده است که با تقویم تناسبی ندارد، زیرا ۱۴ دی‌ماه آن سالروز سه‌شنبه بوده است.

بنابراین تردیدی باقی نمی‌ماند که تاریخ دقیق فوت نیما باید بامداد پنج‌شنبه ۱۶ دی‌ماه باشد و ذکر شبانگاه در روایت‌های قبلی به علّت قرار گرفتن ساعت دو بامداد در بخشی از شب است.



منیع: خبرگزاری مهر

کتاب‌هایی که در سال ۱۴۰۳ مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفت


به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نوروز فرصتی است برای نو شدن، نو زیستن و همپای بهار، دوباره جوانه زدن. فرصتی است برای خواندن کتاب‌های تازه و آثاری که در طول سال به دلیل مشغله‌های روزمره در کتابخانه خاک خورده‌اند و فرصت نکرده‌ایم سراغی از آنها بگیریم و کمی پای صحبتشان بنشینیم. ایام نوروز فرصتی است دوباره برای گشت و گذار در میان کتاب‌ها و جست‌وجوی زندگی در سطر سطر این آثار؛ مجالی است برای غنیمت دانستن زندگی؛ چنان که خواجه شیراز گفت:

دو یار زیرک و از باده کهن دومنی

فراغتی و کتابی و گوشه چمنی

من این مقام به دنیا و آخرت ندهم

اگر چه در ‌ی ام افتند هر دم انجمنی …

گزارش حاضر تلاش دارد در قالب یک بسته پیشنهادی، به معرفی آثاری بپردازد که در سال گذشته مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفته‌اند.

انتشار تقریظ، کُنش روز و بااهمیت مقام معظّم رهبری است. این کنش به‌مثابه یک عملیات فرهنگی در جنگ نرم است که با طراحی آیت‌الله خامنه‌ای و اجرای دفتر حفظ و نشر معظّم‌له محقق می‌شود. تصمیم رهبر انقلاب نسبت به انتشار تقریظشان بر یک کتاب، به معنای تأیید یک محتوای فرهنگی برای ترویج آن است و اشارات و ظرایف متن تقریظ، حد و رسم محتوای موردنظر را دقیق می‌کند.

از وجوه اصلی اهمّیت این کنش فرهنگی، جهت‌گیری آن برای ترویج فرهنگ جهاد و مقاومت است که به فرموده رهبر انقلاب راه‌حل همه مشکلات کشور است:

«ما بر همه‌ی سختی‌ها و بر همه‌ی چالشها میتوانیم مؤمنانه فائق بیاییم؛ این نتیجه‌ی نگهداشت و پاسداشت خاطره‌ها است. (3/3/1396)».

قطعه‌ای مهم از جنگ روایت‌ها

از جمله کتاب‌هایی که در سال 1403 مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفت، «ایستگاه خیابان روزولت»، نوشته محمد محبوبی است که از سوی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی روانه بازار نشر شده است. کتاب، به یکی از وقایع مهم تاریخ انقلاب می‌پردازد: تسخیر لانه جاسوسی و اسناد کمتر دیده شده در این زمینه.

طی سال‌های گذشته چرایی تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان خط امام(ره)، به یکی از پرسش‌های ذهنی برخی از جوانان تبدیل شده است. تاکنون آثار مختلفی تلاش کرده‌اند به این موضوع ورود کرده و آن را از زاویای مختلف بررسی کنند، اما کتاب محبوبی در این میان با آثار مشابه گذشته، تفاوت‌هایی دارد، از جمله آنکه نویسنده تلاش دارد در یک فضای واقع‌بینانه و خالی از شعارزدگی به یک واقعه تاریخی از گذر بررسی اسناد منتشر نشده و کمتر دیده شده بپردازد.

کتاب , تقریظ ,

«ایستگاه خیابان روزولت» روایتی مستند از ماجرای تسخیر لانه جاسوسی و گذشته روابط ایران و آمریکاست که محبوبی تلاش کرده است با استفاده از اسناد کمتر دیده‌شده داخلی و اسنادی از وزارت خارجه و وزارت دفاع آمریکا و وزارت خارجه بریتانیا و… روایتی کمتر شنیده ‌شده را ارائه کند،‌ او در این کتاب پاسخ بسیاری از سؤالاتی را که در سال‌های اخیر درباره روابط ایران و آمریکا و مناقشات در این زمینه وجود داشته است، با اسناد و مدارک مستدل بدهد.

محبوبی در این کتاب با استفاده از اسناد وزارت امور خارجه آمریکا و بریتانیا که تاکنون به فارسی ترجمه نشده‌اند، دست برتر در تحلیل وقایع دارد. از سوی دیگر، تأمل و صبری که نویسنده در تحلیل یک ماجرا داشته، سبب شده تا روایت محبوبی فارغ از شعارزدگی‌ها، کلیشه‌ها و حرف‌های رسانه‌پسند به تحلیل درستی از یک واقعه مهم که از آن با عنوان «انقلاب دوم» یاد کرده‌اند، برسد.

رهبر انقلاب بر تقریظی که بر این کتاب نگاشته‌اند، فرمودند: «این کتاب پُرکننده‌ یکی از خلأهای رسانه‌‌ای و تبلیغاتی ماست. ما به جنگ روایت‌ها در پیکارهای جهانی توجه لازم را نکرده‌ایم و دشمنان و بدخواهان ما از غفلت ما بهره برده و بسیاری از حوادث را وارونه نشان داده‌اند. باید از نویسنده‌ این کتاب و تلاش ارزشمندش قدردانی شود، به‌خاطر اقدام هشیارانه‌اش در این عرصه‌ مهم. نثر کتاب روان و رسا و تحقیق و تحلیل‌های آن منطقی و صادقانه و قانع‌کننده است ـ نام انتخاب‌شده برای کتاب عالی است.»

یک عاشقانه متفاوت

از دیگر کارهایی که در سال 1403 مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفت، «پاییز آمد» نوشته گلستان جعفریان است؛ یک عاشقانه متفاوت از سال‌های دفاع مقدس. هرچند در طول چند دهه گذشته، زنان محور بسیاری از خاطرات جنگ بوده‌اند و تلاش شده است تأثیر این واقعه بر زندگی مردم از این منظر به تصویر کشیده شود، اما آثار منتشر شده خالی از خلل و آسیب نبوده‌اند؛ آسیب‌هایی که گاه به دلیل ملاحظات ناشر برای جذب مخاطب بیشتر وارد تاریخ شفاهی شده‌ است.

این دسته از خاطرات در کنار به تصویر کشیدن وضعیت اجتماعی مردم در دهه 60 و در مواجهه با یک بحران اجتماعی سیاسی، گاه مجالی بوده برای قلم‌فرسایی نویسنده و شاخ و برگ‌دادن‌های اضافی. امری که برخی از آثار خاطرات را به یک عاشقانه به اصطلاح صورتی نزدیک می‌کند. اما جعفریان با علم به این موضوع، در «پاییز آمد» مشابه کارهای گذشته، راوی و مواجه او با تلاطم‌های زندگی را مد نظر قرار داده و این خط را پی گرفته است.

کتاب , تقریظ ,

«پاییز آمد» داستان زندگی فخرالسادات موسوی و شهید احمد یوسفی، یک زوج زنجانی است. عاشقانه‌ای که هرچند ساده است، اما نگارشش با چالش‌های متعددی برای نویسنده همراه بوده است: «که عشق آسان نمود اول، ولی افتاد مشکل‌ها».

فضای مذهبی سنتی و محدودیت‌هایی که راویان زن معمولاً برای خود در نظر می‌گیرند، سبب شد تا نویسنده ماه‌ها برای تکمیل مصاحبه‌های خود و رسیدن به ذهن و زبان فخرالسادات زمان بگذارد. در نهایت، کار جعفریان مورد تأیید بسیاری از پژوهشگران حوزه خاطرات شفاهی قرار گرفت؛ به طوری که از آن به عنوان «عاشقانه سنت‌شکن» یاد کرده‌اند.

رهبر معظم انقلاب نیز در تقریظی این اثر را چنین توصیف کرده‌اند:

بسمه‌تعالی

– عشقی آتشین، عزمی پولادین، و ایمانی راستین چهره‌نگار زندگی این دو جوان است که با نگارشی زیبا و رسا در این کتاب تصویر شده است. این نیز از همان روایات صادقانه است که شنیدن و خواندن آن امثال این حقیر را خجالت‌زده میکند و فاصله‌ی نجومی‌شان با این مجاهدان واقعی را آشکار میسازد.

قهرمانان دهه هفتادی

خاطره‌نویسی در سال‌های گذشته با توجه و تمرکز بر خاطرات شهدای مدافع حرم، وارد فاز جدید شد و دریچه تازه‌ای به روی علاقه‌مندان به این قالب گشود؛ کتاب‌هایی که عمدتاً قهرمانانی از نسل جدید معرفی می‌کنند، پهلوانانی که از کف جامعه برخاسته‌ و به الگویی برای نسل جدید تبدیل شده‌اند.

کتاب «مجید بربری» نوشته کبری خدابخش دهقی، «بیست سال و سه روز» نوشته سمانه خاکباز و «هواتو دارم»، اثر مجید ملاحسنی از جمله این آثار است که در سال 1403 مورد توجه قرار گرفت و تقریظ آنها در مراسمی با حضور خانواده شهدا رونمایی شد.

«مجید بربری» داستان زندگی شهید مجید قربانخانی و سیر تحول او در زندگی است. پسری که در یافت‌آباد تهران متولد شد و با وجود سبک زندگی متفاوتی که داشت، به عشق حفاظت از حرم آل الله راهی سوریه شد و در خان‌طومان به شهادت رسید. نویسنده داستان زندگی او را در این کتاب از لحظه تولد دوباره مجید آغاز کرده، لحظات پایانی حیات دنیایی او و سپس در ادامه با رفت و برگشت‌های مختلف، گریزی به برهه‌های زندگی او می‌زند و در پی این است بداند که چطور پسری که صاحب یکی از معروف‌ترین قهوه‌خانه‌های یافت‌آباد بود، با سفری به کربلا متحول شد و شد پاسبان حرم دل: «پرورده عشق شد سرشتم/ جز عشق مباد سرنوشتم».

کتاب , تقریظ ,

رهبر معظم انقلاب در تقریظی بر این اثر فرموده‌اند:

بسم الله الرّحمن الرّحیم

ــ اینجا فطرتی پاک را، دلی روشن را، دستی خدمتگزار به ضعیفان را می‌بینیم که رشته‌ئی از انوار خورشید حسینی، آنها را در خط نورانی جهاد و شهادت، به کار می‌اندازد و دارنده‌ی آنها را به اوج میرساند. مجید قربانخانی مصداق آیه‌ی: فَمَن یُرد الله ان یهدیه یشرح صدره للإسلام است. او لایق این عروج بوده و دل با صفا و روح با مرام او ظرفیت آن را داشته است.. گوارایش باد و الحقنا الله به انشاءالله

«بیست سال و سه روز» نیز داستان زندگی سیدمصطفی موسوی، جوان‌ترین شهید مدافع حرم است. شهید موسوی در حالی که تنها سه روز از تولد 20 سالگی‌اش می‌گذشت، در حمله‌ای که به اطراف حرم حضرت زینب(س) در دمشق شد، به فیض شهادت نائل آمد. او که از نیروهای هوابرد بود، برای رسیدن به سوریه و دفاع از حرم و حریم اهل بیت(ع) راه پر فراز و نشیبی را طی کرده بود که خاکبازان در این کتاب، تلاش کرده به خوبی روایتگر مجاهدت‌های او باشد.

کتاب , تقریظ ,

زندگی شهید موسوی تنها به این بُعد ختم نمی‌شود. مرور زندگی او به عنوان یک شهید دهه هفتادی نکات قابل تأملی برای نوجوانان و جوانان دارد که از این جمله می‌توان به پایبندی او به مطالعه و کسب رضایت پدر و مادر اشاره کرد. رهبر معظم انقلاب در تقریظی بر این اثر فرموده‌اند:

به نام خدا

ــ این شرح حال نیز برای امثال من غبطه‌انگیز و حسرت‌زا است. نور این جوان و امثال او چشم امثال مرا خیره میکند و ما را متوجّه تاریکیهائی که در آن گرفتاریم میسازد. آفرین به آن انگیزه‌ی نجات‌بخش که سیدمصطفی‌ها را به چنین اوجی میرساند و مرحبا به صبر و توکلی که پدر و مادری را در فقدان چنین فرزندی آرامش می‌بخشد. خدا را سپاس که در دوران چنین انسانهائی زندگی میکنیم.

«هواتو دارم» سومین اثر از مدافعان حرم است که در سال 1403 مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفت. این اثر روایتی است از زندگی شهید مرتضی عبداللهی به روایت همسر. شهید عبداللهی متولد نهم اسفند 1366، دانش‌آموخته رشته مهندسی عمران بود و 23 آبان 1396 در منطقه بوکمال سوریه به شهادت رسید.

عبداللهی جوانی باهوش و شجاع، مزین به انواع و اقسام هنرهای رزمی بود. عشق به جبهه و شهدا هم از کودکی در او وجود داشت. وقتی پدرش از حال و هوای دفاع مقدس برایش تعریف می‌کرد، سراپا گوش می‌داد، اما آخرسر با دستش محکم به پایش می‌زد و می‌گفت: ای کاش من آن موقع بودم.

کتاب , تقریظ ,

برای اینکه بتواند به دفاع از حرم عمه سادات برود، دوره‌های مختلف غواصی، پاراگلایدر و راپل را گذرانده بود، اما هیچ کدام از این تخصص‌ها نتوانسته بود راه او را برای دفاع از حرم باز کند. به پدرش متوسل شد؛ پدری که خود یکی از فرماندهان دوران دفاع مقدس و از گردان تخریب‌چی جبهه بود. … رهبر معظم انقلاب در تقریظی بر این اثر فرموده‌اند:

این نیز جلوه‌ئی دیگر از رویشهای انقلاب است: جوان دلاوری با عقلانیّت دهه‌ی 90 و احساسات دهه‌ی 60.. مصداق: الیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه.. با جهادی در بهترین راه و سرانجامی برترین سرانجام.. هنیئاً لأرباب النعیم نعیمُهم.. معرفت و صبر راوی (همسر شهید) در خور ستایش است.. گرامی و سربلند باد.

2 تیر 402

ـ نگارش کتاب، خوب و در موارد بروز احساسات، عالی است و نیز مقدمه بخصوص چند سطر پایانی آن.

نبرد در زیر زمین و حماسه‌ای که ورق را به نفع ایران برگرداند

«معبد زیرزمینی»، نوشته معصومه میرابوطالبی از دیگر آثاری است که در سال 1403 مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفت، کتابی که به شرح حماسه مقنی‌های یزدی در عملیات فتح‌المبین می‌پردازد.

نویسنده در این کتاب با استفاده از داستان و پروردن شخصیت «الیاس» به معرفی گروهی از رکن‌آباد یزد می‌پردازد که با حفر تونلی به عبور نیروهای ایرانی از مین‌های کاشته شده توسط نیروهای عراقی کمک کردند و ورق را به نفع ایران برگرداندند.

اواسط پاییز 1360 در اوج روزهای بمباران شهرهای دزفول، شوش و اندیمشک تصمیمی بزرگ گرفته شد، احمد آرام، از فرماندهان یگان عملیاتی وقت، درباره این عملیات می‌گوید: دشمن که برای تصرف شهر دزفول به پل کرخه رسید، با نیروهای کمی که در آنجا مستقر بودند، متوقف شد، با این حال سنگر دیده‌بانی که دشمن مستقر کرده بود، سبب شد از آنجا تا سه‌راهی دزفول تا اهواز یعنی حدود 18 کیلومتر را تا خط مقدم زیر دید خود داشته باشد.

کتاب , تقریظ ,

از سوی دیگر، موقعیت جغرافیایی منطقه به‌دلیل وجود تپه‌های نسبتاً بلند نسبت به مناطق شرق شوش و جاده ارتباطی اهواز دزفول و دسترسی به رادار چهار و پنج ایران که در دست بعثی‌ها بود، سبب می‌شد دشمن ضمن کنترل پرواز و دفاع هوایی منطقه، بر منطقه مسلط باشد.

همچنین بعد از عبور از کرخه در خط مقدم، بعثی‌ها با مهندسی دقیق یک خط نفوذناپذیر با مین ایجاد کرده بودند، این منطقه برای آنها حائز اهمیت بود و باید آن را در هر شرایطی حفظ می‌کردند. آنها از این محور با استفاده از توپخانه قدرتمندی که پشت خط احداث کرده بودند، شهرهای دزفول و اندیمشک را شبانه‌روز گلوله‌باران می‌کردند. بعثی‌ها به مهندسی پیچیده خود اعتماد کرده بودند و خود را برنده قطعی جنگ می‌دانستند، اعتماد به این موضوع به‌حدی بود که صدام وعده داده بود؛ «اگر ایرانی‌ها توانستند از این سد عبور کنند، کلید بصره را به آنها خواهیم داد.»

رهبر انقلاب در تقریظی بر این اثر آن را «تازه و مبتکرانه» توصیف کرده و فرموده‌اند:

موضوع این رمان تازه و مبتکرانه است، نگارش آن هم شیرین و جذاب است. پرداختن به بخش‌های حاشیه‌ئی ولی مهم و تاثیرگذار دفاع مقدس کار لازمی است که نویسنده‌ی این رمان شیوا از عهده‌ی آن برآمده است. استفاده از مقنّی‌های یزدی را شهید صیاد شیرازی چند بار مطرح کرده بود و ماها از آن مطلع بودیم، اما اهمیت و ظرافت و دشواری آن به گونه‌ئی که در این کتاب تشریح شده برای ما و دیگران امثال ما معلوم نبود. رحمت و رضوان خدا بر این هنرمندان کلنگ به دست.

شهیدی که دقیقه‌ای از عمرش را بیهوده تلف نمی‌کرد

«آخرین فرصت»، آخرین اثری است که می‌توان در این گزارش به آن اشاره کرد. این کتاب که به قلم سمیرا اکبری نوشته شده، شرحی است از زندگی خانم قافلان‌کوهی از زندگی مشترکش با شهید علی کسایی.

این کتاب را علاوه بر مرور خاطرات دوران زندگی و رزمندگی شهید علی کسایی، می‌توان تاریخ شفاهی دوران انقلاب و جنگ ایران و عراق دانست که در قالب رمانی جذاب؛ «صمیمیت و ساده‌زیستی»، «احترام به والدین»، «عشق به همسر و فرزند»، «صبر و ایثار»، «توجه به بیت‌المال و حق‌الناس»، «عفت و حیا» و «فداکاری و شهادت» را زیبا و هنرمندانه به تصویر کشیده است.

کتاب , تقریظ ,

رهبر معظم انقلاب در تقریظی «نگارش خوب» این اثر را از امتیازات آن معرفی کرده و فرموده‌اند:

ــ این شهید عزیز از سرآمدانِ شهدا است. زندگی پرهیزگارانه، رفتار فداکارانه، و سرانجام غبطه‌انگیز: شهادت دلاورانه و آگاهانه. گوارا باد این همه بر این بنده‌ی مخلص.. و درود خدا بر امام خمینی که انقلابش توانست چنین گوهرهای نفیسی را استخراج و تربیت کند. نگارش خوب نویسنده و اظهارات صریح و ساده‌ی راویِ رنج‌کشیده، از امتیازات کتاب است.

انتهای پیام/



منبع: خبرگزاری تسنیم

چاپ کتاب ایرج پارسی‌نژاد درباره «نیما یوشیج در یادداشت‌هایش»


به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «نیما یوشیج در یادداشت‌هایش» نوشته ایرج پارسی‌نژاد به‌تازگی و همزمان با سالروز درگذشت نیما یوشیج توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است.

ایرج پارسی‌نژاد می‌گوید در کتاب خاطراتش، گوشه‌هایی از دلبستگی خود به نیما یوشیج و شعرش را بازگو کرده اما در اوقات فراغتش که فرصت مطالعه رساله‌ها و نامه‌های پراکنده او دست داده، با این‌حقیقت مواجه شده که از بدعت‌ها و بدایع نیما در شعر زیاده گفته و نوشته شده اما کمتر به افکار اجتماعی و سیاسی و فلسفی او توجه شده است. در حالی که آگاهی درست و دقیق از احوال و افکار نیما می‌تواند مخاطب را با جریان فکری و فرهنگی زمانه او آشنا کند.

به این‌ترتیب مولف کتاب پیش‌رو، مقالاتی را درباره موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و فلسفی مرتبط با نیما یوشیج نوشته که تاکنون ناگفته مانده بوده‌اند. او می‌گوید این‌مطالب به‌صورت دقیق و روشمند، بر اساس رساله‌ها، نامه‌ها و یادداشت‌های نیما، نوشته شده و درباره هر موضوع از آن‌ها هم تحلیلی انتقادی ارائه کرده است.

پارسی‌نژاد می‌گوید حالات نیما طوری بوده که گویا خودش از اهمیت تاریخی شعرش آگاه بوده و می‌دانسته آیندگان نه‌تنها درباره شعرش که در احوال و اندیشه‌هایش هم کندوکاو می‌کنند. به همین‌دلیل در نامه‌ها و یادداشت‌هایش و هرجا دستش رسیده، فکر و عیده و نظر خود را درباره اشخاص و افکاری که با آن‌ها سروکار داشته ثبت می‌کرده است.

یادداشت‌های پارسی‌نژاد درباره احوال و افکار نیما، توسط سعید صدقی گردآوری و ویرایش و برای درج در این‌کتاب آماده شده‌اند.

عناوین مقالات این‌کتاب به‌ترتیب عبارت‌اند از:

زندگی، اندیشه‌های فلسفی و سیاسی، نیما و ارانی، عبدالرزاق بی‌نیاز، برخورداری از پشتیبانی حزب توده، بازگشت به خدا، غرب‌ستیزی، بدگویی از مصدق، تاسف از تیرباران‌شدن مرتضی کیوان و …، روی‌آوردن به اسلام و ائمه، ارتجاع ادبی، حسرت حقوق استادان، ستایش از کاظم غواص، درباره استادان زبان و ادبیات فارسی، نیما و خانلری، تیرگی رابطه، نیما و کنگره نویسندگان، نیما و عالیه، نامه‌های نیما به عالیه، نیما و پدر و مادر، نیما و شاملو، نیما و آل احمد، نیما و اخوان ثالث، حاصل گفتار.

پس از این‌فصول هم گاه‌شمار زندگی نیما یوشیج و نمایه کتاب آمده است.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

به گمان نیما مبانی روان‌شناسی با فیزیولوژی و بیولوژی انسان بیشتر قابل تبیین و توجیه است تا با مسائل اجتماعی. راست است که مسائل اجتماعی هر جامعه می‌تواند در روان افراد آن‌جامعه موثر باشد، اما از یاد نباید برد که قضایای اجتماعی و اقتصادی و موضوعات و مفاهیم علم روان‌شناسی مباحث جداگانه‌ای است که هریک را با تئوری‌های خاص خود باید بررسی کرد. به‌عبارت دیگر، حیات مادی آدمی ربطی به زندگی روحی و روانی او ندارد، اما اگر از زندگی مفهومی کلی‌تر مراد باشد، باید دید که آیا بنیاد زندگی آدمی بر «روان» است و درمان و حل مشکلات آن در حوزه «روان‌شناسی» است؟

پاسخ نیما به این‌پرسش منفی است؛ زیرا به گمان او، علم روان‌شناسی را در نوع مناسبات اجتماعی و در وضع جریان اقتصادی جامعه باید مطالعه کرد. نیما «سهو متدیک» رساله پسیکولوژی ارانی را معلول درآمیختن حیات مادی و معنوی جامعه می‌داند، تا آنجا که برای درمان مشکلات روانی افراد جامعه باید به پندیات سعدی یا به توصیه مصلحان اخلاقی، ساموئل اسمایلز و دکتر واتسون، توجه کرد.

این‌کتاب با ۱۴۶ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۷۰ هزار تومان منتشر شده است.



منیع: خبرگزاری مهر

هویت و فرهنگ بومی در ادبیات کودک و نوجوان


به گزارش خبرگزاری تسنیم،‌ محمدمهدی سیدناصری پژوهشگر حقوق کودکان؛

ادبیات کودک نه‌تنها وسیله‌ای برای سرگرمی و آموزش زبان، بلکه ابزاری مؤثر برای انتقال ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی است. از طریق داستان‌ها، افسانه‌ها و شعرهای کودکانه، اصول اخلاقی، باورهای اجتماعی و مفاهیم حقوق بشری به نسل‌های آینده منتقل می‌شود.ادبیات کودک به مجموعه‌ای از متون نوشتاری، شفاهی و تصویری گفته می‌شود که برای گروه سنی کودکان خلق شده و هدف آن آموزش، سرگرمی و رشد فکری آنان است. این ادبیات شامل داستان، شعر، نمایشنامه، و کتاب‌های تصویری می‌شود که نقش مهمی در شکل‌دهی به افکار و ارزش‌های کودکان ایفا می‌کند.

ارزش‌های فرهنگی شامل باورها، هنجارها و سنت‌هایی است که هویت یک جامعه را تعریف می‌کند. ادبیات کودک می‌تواند با روایت داستان‌هایی که بر اساس فرهنگ بومی نوشته شده‌اند، کودکان را با میراث فرهنگی خود آشنا کند و به تداوم آن کمک کند.

حقوق بشر شامل مفاهیمی همچون حق بر آموزش، برابری، آزادی بیان و احترام به تفاوت‌های فرهنگی است. کتاب‌های کودک می‌توانند این مفاهیم را از طریق داستان‌ها و شخصیت‌های الهام‌بخش به کودکان آموزش دهند.

ادبیات کودک با بازتاب فرهنگ بومی، به کودکان کمک می‌کند تا احساس تعلق به جامعه خود داشته باشند.افسانه‌ها، داستان‌های عامیانه و متون بومی، هویت فرهنگی را در کودکان تقویت کرده و آن‌ها را با گذشته و میراث فرهنگی خود آشنا می‌کنند. برای مثال، در ایران، داستان‌هایی مانند «شاهنامه» و قصه‌های کهن نظیر «موش و گربه» تأثیر بسزایی در انتقال فرهنگ ایرانی داشته‌اند.

ادبیات کودک می‌تواند درونی‌سازی حقوق بشر را تسهیل کند. داستان‌هایی که بر برابری، عدالت، دوستی و احترام به تفاوت‌ها تأکید دارند، به کودکان کمک می‌کنند تا مفاهیم حقوق بشری را درک کرده و در زندگی خود به کار گیرند. برای مثال، کتاب «ما همه آدم هستیم» اثر پیتر اسپایر، با استفاده از تصاویر متنوع، به کودکان تفاوت‌های فرهنگی را نشان داده و بر ارزش برابری انسان‌ها تأکید می‌کند.

داستان‌های کودکانه با به تصویر کشیدن موقعیت‌هایی که در آن‌ها شخصیت‌ها با چالش‌های اخلاقی مواجه می‌شوند، به کودکان می‌آموزند که چگونه با دیگران همدلی کنند. به عنوان نمونه، کتاب «قصه‌های مهربانی» که مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه درباره همدلی و کمک به دیگران است، نقش مهمی در آموزش ارزش‌های انسانی دارد.

ادبیات کودک می‌تواند در کاهش کلیشه‌های جنسیتی، قومی و طبقاتی نقش مؤثری ایفا کند. به‌عنوان مثال، کتاب «شاهزاده‌ای که نجات داد» داستان دختری شجاع را روایت می‌کند که برخلاف کلیشه‌های رایج، خود یک قهرمان است. این نوع داستان‌ها به کودکان یاد می‌دهند که هویت و توانایی‌هایشان نباید تحت تأثیر کلیشه‌های اجتماعی قرار گیرد.

برای این که کتاب‌های کودک بتوانند به درستی ارزش‌های فرهنگی و حقوق بشری را منتقل نمایند، باید دارای ویژگی‌های زیر باشند:

روایت غنی و جذاب؛ داستان باید به گونه‌ای باشد که کودکان را جذب کرده و پیام آن به شکل غیرمستقیم منتقل شود.

2 ـ بازنمایی تنوع فرهنگی؛ کتاب‌هایی که شخصیت‌های متنوع از فرهنگ‌های مختلف را نشان می‌دهند، به کودکان درک بهتری از حقوق بشر می‌دهند.

3 ـ آموزش غیرمستقیم ارزش‌های انسانی؛ کتاب‌هایی که به جای آموزش مستقیم، مفاهیم اخلاقی و اجتماعی را از طریق داستان‌های جذاب ارائه می‌دهند، تأثیر عمیق‌تری دارند.

4 ـ دوری از کلیشه‌های فرهنگی و جنسیتی؛ داستان‌ها باید به گونه‌ای باشند که کلیشه‌های ناعادلانه را تقویت نکنند.

ادبیات کودک به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم آموزشی و فرهنگی، نقشی بی‌بدیل در انتقال ارزش‌های فرهنگی و حقوق بشری دارد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که از طریق داستان‌ها، شعرها و کتاب‌های تصویری، می‌توان مفاهیمی همچون هویت فرهنگی، عدالت، همدلی، برابری، حقوق فردی و اجتماعی را به کودکان آموزش داد. این مفاهیم، که در اسناد بین‌المللی همچون کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد نیز مورد تأکید قرار گرفته‌اند، به‌گونه‌ای درونی‌سازی می‌شوند که فرد در طول زندگی خود، آن‌ها را به‌عنوان اصول اساسی رفتاری به کار گیرد.

مطالعات در حوزه روان‌شناسی رشد و تعلیم و تربیت نشان می‌دهند که مفاهیم اخلاقی و حقوقی زمانی بیشترین تأثیر را دارند که از طریق داستان‌های معنادار و ملموس به کودکان منتقل شوند. به‌همین دلیل، انتخاب کتاب‌های باکیفیت که ارزش‌های فرهنگی و حقوق بشری را به شیوه‌ای غیرمستقیم و جذاب ارائه می‌کنند، اهمیتی دوچندان دارد. این کتاب‌ها نه‌تنها به تقویت هویت فرهنگی کودکان کمک می‌کنند، بلکه آن‌ها را برای زندگی در جامعه‌ای متنوع و جهانی‌شده آماده می‌سازند.

از سوی دیگر، توجه به محتوای کتاب‌های کودک از منظر مقابله با کلیشه‌های جنسیتی، طبقاتی و قومی ضروری است. داستان‌هایی که تصاویری کلیشه‌ای از نقش‌های اجتماعی ارائه می‌دهند، می‌توانند مانعی در برابر برابری و عدالت اجتماعی باشند. در مقابل، کتاب‌هایی که با زبانی ساده اما عمیق، برابری، تنوع فرهنگی و احترام به حقوق دیگران را نشان می‌دهند، نقش مؤثری در تربیت شهروندانی آگاه، مسئول و مشارکت‌جو دارند.

بنابراین، لازم است سیاست‌گذاران آموزشی، نویسندگان، تصویرگران و ناشران به مسئولیت اجتماعی خود در قبال تولید محتوای ادبیات کودک توجه ویژه‌ای داشته باشند. همچنین، والدین و مربیان می‌بایست با انتخاب آگاهانه کتاب‌ها، بستری مناسب برای درک و درونی‌سازی ارزش‌های فرهنگی و حقوق بشری در ذهن کودکان فراهم آورند. در نهایت، پژوهش‌های بیشتر در این حوزه می‌توانند به تدوین معیارهای علمی برای تولید و ارزیابی کتاب‌های کودک از منظر حقوق بشر و فرهنگ بومی کمک کنند.

انتهای پیام/

 

 



منبع: خبرگزاری تسنیم

جشنواره شعر جوان سوره فرصت خوبی برای معرفی استعدادهاست


به گزارش خبرنگار مهر، علی داودی مدیر دفتر شعر حوزه هنری جشنواره شعر جوان سوره را فرصتی برای استعدادیابی و حمایت از شاعران جوان دانست و گفت: از شاعران و محققان جوان دعوت می‌کنم حضور در این جشنواره را از دست ندهند. به ویژه شاعران جوان که برای ابتدای مسیر ادبی‌شان نیاز به حمایت‌های ویژه دارند.

وی افزود: جشنواره سوره یکی از جشنواره‌های شناخته شده در عرصه شعر است که بسیاری از اساتید و چهره‌های شاخص شعر امروز سابقه حضور در این جشنواره را داشته‌اند. این جشنواره بعد از چند سال تعطیلی دوباره برپا شده و فرصتی مغتنم برای گردهمایی شاعران و حضور در یک همایش بزرگ ادبی است.

داودی در پایان، موضوع‌محور نبودن این جشنواره را یکی دیگر از ویژگی‌های جشنواره شعر جوان سوره معرفی کرد و گفت: بسیاری از شاعران دوست دارند بدون موضوع‌بندی آثارشان را در محک داوری قرار دهند. از این نظر این جشنواره اتفاق خوبی است و شاعران می‌توانند با هر رویکرد و قالب و ساختاری که دوست دارند در این جشنواره حضور پیدا کنند. دوباره از شاعران جوان که پیگیر جریانات ادبی هستند، دعوت می‌کنم این جشنواره را با حضورشان مزین کنند و از این فرصت به خوبی برای معرفی شعرشان استفاده کنند. این جشنواره فرصت بسیار خوبی برای معرفی استعدادهای جوان به شعر کشور است و امیدوارم خود شاعران جوان هم به خوبی از این فرصت بهره ببرند.

علاقه‌مندان برای حضور در جشنواره شعر جوان سوره می‌توانند پس از ثبت نام اینترنتی طریق پایگاه artfest.ir، آثار خود را به دبیرخانه مرکزی جشنواره‌ها به نشانی تهران، خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ، حوزه هنری، طبقه سوم، مرکز آفرینش‌های ادبی ارسال کنند.



منیع: خبرگزاری مهر

«ستاره‌ای که ماه شد»؛ ۵۰ برش خواندنی از زندگی سیدحسن نصرالله


به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سید حسن نصرالله سومین دبیرکل حزب‌الله لبنان و از بنیانگذاران آن در سال 1982 بود که پس از شهادت سید عباس موسوی در سال 1992 دومین دبیرکل حزب‌الله، به عنوان دبیرکل این حزب انتخاب شد. حزب‌الله در دوران وی به قدرتی منطقه‌ای تبدیل شد و توانست پس از انجام عملیات‌های متعدد، در سال 2000 اسرائیل را وادار به عقب‌نشینی از لبنان و آزاد کردن اسرای لبنانی کند. نصرالله دانش‌آموخته حوزه علمیه نجف بود که ارتباطش با «سید محمدباقر صدر» و «سید عباس موسوی» باعث شد وارد فضای مبارزه با اشغالگری اسرائیل شود.

طی دهه‌های گذشته آثار مختلفی درباره این شهید عزیز منتشر شده است. توجه اهالی قلم و ادب پس از شهادت سیدحسن نصرالله در سال گذشته به این شهید عزیز بیشتر شد و در این مدت آثاری درباره او و نقشش در جبهه مقاومت منتشر شد که از این جمله می‌توان به «ستاره‌ای که ماه شد»، به قلم مصطفی رضایی اشاره کرد که چندی است از سوی نشر معارف در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. 

این کتاب با تکیه بر مستندات دقیق و واقعی، نه تنها ابعاد سیاسی و اجتماعی شخصیت را به تصویر می‌کشد، بلکه از لایه‌های عمیق‌تر روح و ایمان وی نیز پرده برمی‌دارد. در هر برشی از این روایت، نویسنده با استفاده از فضاسازی‌های زنده و شخصیت‌پردازی‌های عمیق، لحظات حساس و سرنوشت‌ساز زندگی سید حسن نصرالله را به زیبایی بازآفرینی می‌کند. هر قسمت از داستان، چون قطعه‌ای از پازل تاریخی، به شکلی مستقل اما همزمان منسجم، مسیر تحول این چهره را به خواننده عرضه می‌کند. 

رضایی در گفت‌وگو با تسنیم، درباره جزئیات این اثر و تمایز آن با آثار پیشین گفت: لازم است قبل از نگارش هر کتاب و دست به قلم شدن برای نوشتن هر پژوهشی، لازم است آثار مشابه گذشته بررسی شود تا به این نتیجه برسیم که کتاب جدید قرار است چه گره‌ای از موضوع را برای مخاطب باز کند. معمولاً کتاب‌هایی که برای افراد شاخص نوشته شده، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و تنها به اضافه و کم کردن برخی از مطالب یا نوع پردازش خلاصه شده‌اند. 

سید حسن نصرالله , کتاب , نشر معارف ,

او با بیان اینکه در کتاب «ستاره‌ای که ماه شد» تمام تلاشم را کردم تا یک روایت داستانی خواندنی و متفاوت از زندگی شهید عزیز ارائه دهم، ادامه داد: تاکنون درباره شهید سیدحسن نصرالله کتابی در قالب داستان نوشته نشده بود. از دیگر تفاوت‌های این کار با آثار قبلی در این است که آثار قبلی تنها یک بخش از زندگی او را بررسی کرده یا به ارائه یک روایت تاریخی از زندگی این شهید با تمرکز بر چگونگی شکل‌گیری تاریخی حزب‌الله محدود شده است. در کتاب «ستاره‌ای که ماه شد» تلاش کردم که خلأهای روایتی را پر کنم و اثری خوشخوان ارائه دهم تا مخاطب تا انتهای کتاب همراه باشد و پازل منسجمی از شخصیت شهید سیدحسن نصرالله ارائه دهم.

این نویسنده با بیان اینکه شخصیت شهید سیدحسن نصرالله از حزب‌الله جدا نیست، به جزئیات بیشتری از این کتاب اشاره و اضافه کرد: در این کتاب 50 برش داستانی با روایت 50 راوی ارائه می‌شود. مخاطب در این اثر در واقع در یک پازل بزرگتری شاهد شخصیت شهید سیدحسن نصرالله و تأثیر حزب‌الله لبنان در منطقه و محور مقاومت است. هرچند قالب اثر داستان است، اما روایت‌ها مستند است، سعی کردم با بهره‌گیری از عناصر داستانی، روایتی مستند و در عین حال خوشخوان از زندگی این شهید ارائه دهم. 

او یکی از چالش‌های به سرانجام رسیدن این کار را، دسترسی به روایان عنوان کرد و گفت: به خاطر شرایط امنیتی که شهید سیدحسن نصرالله در طول زندگی داشت، گاه ارتباط زیادی با خانواده نداشت و دائما در نقل مکان بود. در وهله اول تعداد راویان پایین بود، اما بعد از مدتی با کمک تیم تحقیقاتی نشر معارف، توانستیم از زوایای مختلف به زندگی این شهید عزیز بپردازیم. 

به گفته رضایی؛ کتاب با دوران نوجوانی شهید سیدحسن نصرالله آغاز می‌شود و تا دوران شهادت او پیش می‌رود. در این میان، دوران پذیرش دبیر کلی حزب‌الله توسط ایشان و مسئولیتی که سی و چند سال برعهده داشتند، نحوه مدیریتشان و تأثیرگذاریشان بر منطقه و محور مقاومت نیز بیان شده است. عنوان کتاب نیز با توجه به نقش ایشان در محور مقاومت انتخاب شده است. شهید سیدحسن نصرالله ستاره‌ای در آسمان محور مقاومت بود که پس از 30 سال به چنان پختگی رسید که پرچم‌دار مقاومت در منطقه شد. تأثیرگذاری او بر این محور و حتی جهان اسلام انکارناشدنی است، همین وجه از شخصیت او سبب شد تا ستارگان دیگری نیز در آسمان مقاومت بتابند. 

نویسنده کتاب «ستاره‌ای که ماه شد» به جذاب‌ترین بُعد شخصیتی شهید سیدحسن نصرالله اشاره و اضافه کرد: شهید عزیز در طول زندگی از افراد متعددی متأثر بود که از این جمله می‌توان به رهبر انقلاب، امام موسی صدر، شهید مغنیه، شهید قاسم سلیمانی و سیدعباس موسوی اشاره کرد. یکی از عجیب‌ترین ویژگی‌های اخلاقی او، ولایت‌پذیری بود. ایشان به یکی از علمای قم گفته بود که ما همین که احساس کنیم که رهبر انقلاب از چیزی خوششان نمی‌آید، آن کار را انجام نمی‌دهیم و همین که احساس کنیم که ایشان از انجام کاری خشنود می‌شوند، آن کار را انجام خواهیم داد. همین ولایت‌پذیری نیز سبب شد تا ایشان چهره‌ای محبوب در جهان اسلام باشد. 

نشر معارف کتاب «ستاره‌ای که ماه شد» را در 184 صفحه به قیمت 145 هزار تومان منتشر کرده است. 

انتهای پیام/



منبع: خبرگزاری تسنیم

کتاب «فیگو» رونمایی می‌شود


به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «فیگو» نوشته رویا میرغیاثی چهارشنبه این هفته ۱۹ دی ماه توسط انتشارات فاطمی در کتابفروشی فرهنگان فرشته رونمایی می‌شود. این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «کتاب‌های طوطی» است که انتشارات فاطمی برای کودکان چاپ می‌کند و تصویرگری‌اش توسط یگانه یعقوب‌نژاد انجام شده است.

رویا میرغیاثی نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان در این‌کتاب سراغ موضوعی رفته که خیلی از کودکان با آن سروکار دارند؛ تولد خواهر یا برادر کوچک‌تر. او سعی کرده داستانی بنویسد که ذهن کودکان را برای خیال‌پردازی و قصه‌گویی قلقلک دهد.

قصه فیگو از این‌قرار است که این‌بچه قرار نبود به دنیا بیاید یا دست‌کم قرار نبود این‌جوری به دنیا بیاید. ولی وقتی بچه‌ای به مامانش سفارش بدهد که لطفا زودتر خواهرم را به دنیا بیاور، ممکن است این‌جوری شود و اتفاقات عجیب و غریب رخ بدهد!

جلسه رونمایی این‌کتاب با حضور رؤیا میرغیاثی نویسنده‌، یگانه یعقوب‌نژاد تصویرگر اثر و روشنک اهرابی همراه است.

این‌برنامه چهارشنبه ۱۹ دی از ساعت ۱۷ در کتابفروشی فرهنگان فرشته برگزار می‌شود.



منیع: خبرگزاری مهر

صف نخبگانی تحریم اسرائیل؛‌ از تحریم فرهنگی تا لغو جوایز ادبی


به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ سال 1403 اتفاقات مختلفی در جهان ادبیات در دنیا رخ داد،‌ اما مهمترین این اتفاقات حول محوز فلسطین و جنگ اسرائیل و غزه بود،‌ اگرچه از سال‌ها پیش‌ نویسندگان و نخبگان ادبی جهان نسبت به مسئله فلسطین حساس شده و واکنش‌های مختلفی را در سراسر جهان از خود نشان داده بودند،‌ اما اوج این واکنش‌ها را می‌توان در فاصله سال‌ 2024 تا 2025 و در سال 1403 شمسی دید.

پس از اعلام حمایت نمایشگاه فرانکفورت از اسرائیل و انتقاد نویسندگان و ناشران به این حرکت،‌ شاید بتوان گفت مهمترین اتفاقی که در این بازه زمانی با موضوع حمایت از فلسطین رقم خورد،‌ شکل‌گیری بزرگترین تحریم تاریخی اسرائیل بود، تحریمی که ابتدا توسط یک‌هزار نویسنده مطرح جهانی و برگزیدگان جوایز نوبل،‌ پولیترز و بوکر کلید زده شد و بعد از آن با پیوستن بیش از 7 هزار نویسنده مطرح جهان،‌ به بزرگترین تحریم تاریخی ـ فرهنگی علیه اسرائیل بدل شد.

امضا کنندگان این تحریم متعهد شده‌اند که با کلیه مؤسسات فرهنگی، ناشران، جشنواره‌ها یا انتشاراتی که در نقض حقوق فلسطینی‌ها همدست هستند، همکاری نکنند.

در سال‌های اخیر، تعدادی فزاینده از نویسندگان و هنرمندان تصمیم گرفته‌اند که اعتراض خود را علیه اسرائیل، به‌ویژه در پرتو درگیری‌های مداوم در منطقه، ابراز کنند، در مجموع جامعه بین‌المللی شاهد افزایش تحریم‌های فرهنگی و هنری به‌عنوان شکلی از اعتراض نسبت به جنایت‌های رژیم اشغالگر اسرائیل بوده است. 

بسیاری از نویسندگان، شاعران و نمایشنامه‌نویسان برجسته در نامه‌ها و کمپین‌هایی شرکت کرده‌اند که خواستار توقف اقدامات نظامی اسرائیل هستند، آنها استدلال می‌کنند که این اقدامات منجر به نقض گسترده حقوق بشر علیه مردم فلسطین شده است. هدف این نویسندگان با استفاده از نفوذ خود، افزایش آگاهی و تشویق به گفت‌وگو درباره جنایت‌هایی است که اسرائیل بر سر مردم غزه آورده است.

این جنبش اعتراضی میان نویسندگان تنها به بیانیه‌های سیاسی محدود نمی‌شود؛ بلکه بر اهمیت هنر به‌عنوان ابزاری برای تغییر اجتماعی نیز تأکید می‌کند. بسیاری از هنرمندان معتقدند که کارشان می‌تواند تفکر را برانگیزد و همدلی را الهام بخشد، و در نتیجه درکی عمیق‌تر از مبارزات جوامع حاشیه‌نشین ایجاد کند. مشارکت نویسندگان در این اعتراضات نشان می‌دهد که چگونه ادبیات و هنر می‌توانند با فعالیت‌های اجتماعی تلاقی پیدا کنند.

انتقاد به حامیان مالی جایزه ادبی گیلر

تصمیم به اعتراض علیه اسرائیل بدون جنجال نبوده است، برای نمونه ماجرایی که برای جایزه ادبی گیلر پیش آمد از همین دست بود،‌ اعتراضات گسترده،‌ به جایزه ادبی گیلر کانادا، بیش از یک سال ادامه داشت، معترضان دو بار مراسم جایزه گیلر را در نوامبر 2023 بر سر این بانک که در آن زمان بزرگترین سرمایه‌گذار بین‌المللی در شرکت اسلحه‌سازی اسرائیلی بود، قطع کردند، از آن زمان این شرکت تابعه سهام خود را کاهش داده است، بیش از 1800 نویسنده، از جمله برنده سال 2023 سارا برنشتاین، نامه‌ای سرگشاده را در حمایت از معترضان امضا کردند.

در ژوئیه 2024، بیش از 30 نویسنده که واجد شرایط دریافت جایزه بودند، آثار خود را از بررسی انصراف دادند، تا اینکه اعتراضات سرانجام منجر به قطع همکاری این بانک با جایزه گیلر شد، در نهایت پس از یک سال و نیم،‌ اعتراضات ماه گذشته،‌ این جایزه اعلام کرد که همکاری خود را با بانک اسکوشیا (حامی مالی اصلی‌اش) قطع کرده است.

بنیاد گیلر که ثروتمندترین جایزه داستانی کانادا را مدیریت می‌کند، اعلام کرد که رابطه 20ساله آن با بانک اسکوشیا دوشنبه به پایان رسید، اما سازمان‌دهندگان کمپین بدون سلاح در هنر می‌گویند تحریم این نهاد ادبی ادامه خواهد داشت.

مایکل دیفورج، سازمان‌دهنده این کمپین‌ها در بیانیه‌ای اعلام کرد: بایکوت تا زمانی که گیلر بنیاد آزریل (Azrieli) و کتاب‌های نیلی (Indigo Books)، دو بنیاد اسرائیلی را به‌عنوان حامیان مالی خود حفظ کند، ادامه دارد،‌ چرا که این دو نهاد ظلم مداوم به فلسطینی‌ها و سکوت آزادی بیان در کانادا را تأمین مالی می‌کنند.

انگیزه اعتراضات علیه کتابفروشی‌های زنجیره‌ای کانادایی نیلی، روابط هدر رایسمن، مدیرعامل آن با بنیاد «برای سربازان تنها» بوده است. این مؤسسه به اعضای سابق ارتش اسرائیل که خانواده‌ای در اسرائیل ندارند، بورسیه تحصیلی می‌دهد. بنیاد «آزریل» Azrieli نیز بزرگترین شرکت سهامی عام اسرائیل است.

اما این اتفاق میان نویسندگان و برندگان این جایزه نیز واکنش‌هایی را در بر داشته است،‌ نور ناگا که در سال 2022 برای رمان «اگر یک مصری نمی‌تواند انگلیسی صحبت کند» در فهرست نهایی این جایزه قرار گرفت، می‌گوید که ای‌کاش این‌قدر طول نمی‌کشید تا جایزه گیلر روابط خود را با اسکوشیا قطع کند.

نامه‌ای که 7هزار نویسنده مطرح جهان آن را امضا کردند

در مقابل، بیش از 1000 فرد برجسته از دنیای ادبیات و سرگرمی نامه‌ای را امضا کرده‌اند که در آن خواستار تحریم نهادهای فرهنگی اسرائیل محکوم شده است، این پاسخ در پی نامه‌ای بود که توسط جشنواره ادبیات فلسطین سازمان‌دهی شده بود و شامل نویسندگان برجسته‌ای مانند سالی رونی بود که متعهد شدند با ناشران و نهادهای اسرائیلی که در اقدامات علیه حقوق فلسطینی‌ها مشارکت دارند، همکاری نکنند، ماهیت تفرقه‌انگیز این موضوع باعث واکنش‌های شدید و گفتمان در جامعه نویسندگان در مورد پیامدهای چنین تحریم‌هایی شده است.

نویسندگان،‌ شاعران‌، بازیگران و چهره‌های فرهنگی و هنری بسیاری سال‌هاست که در انتقاد به سیاست‌های غرب و جنایت‌های اسرائیل در فلسطین‌، فعالیت می‌کنند،‌ پس از «طوفان الاقصی» و آشکارتر شدن چهره صهیونیست‌ها در جهان‌، حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی و کشتار زنان و کودکان بی‌گناه غزه فریاد اعتراض بسیاری از دیگر چهره‌های مشهور جهانی را نیز بلند کرده است.

توقف مراسم انجمن قلم آمریکا

اما یکی دیگر از این دست اقدامات،‌ توقف مراسم انجمن قلم آمریکا در اردیبهشت ماه بود،‌ از زمان شروع جنگ در غزه، نویسندگان وابسته به انجمن قلم آمریکا (PEN) بارها این سازمان را برای حمایت از اسرائیل و کم‌اهمیت جلوه دادن جنایاتی که علیه نویسندگان و روزنامه‌نگاران فلسطینی انجام داده است، محکوم کرده‌اند.

اکنون انجمن قلم آمریکا که با نارضایتی گسترده‌ای از واکنش‌ها علیه خود روبه‌رو شده است، مراسم اهدای جوایز سالانه خود را لغو کرد، ده‌ها نامزد از این رویداد پیش از این لغو، انصراف داده بودند.

«پن» یک سازمان ادبی است که از آزادی بیان حمایت می‌کند، هر سال صدها هزار دلار جایزه اهدا می‌کند که جایزه 75هزاردلاری جین استاین برای بهترین کتاب از جمله آن‌هاست؛ اما با انصراف 9 نویسنده از 10 فینالیست این جایزه و انصراف نامزدهای دیگری از بخش‌های مختلف از ترجمه گرفته تا بهترین کتاب اول، برگزاری مراسم که قرار بود اردیبهشت ماه در تالار شهر منهتن شکل بگیرد، غیرقابل اجرا بود.

از زمان آغاز جنگ در اکتبر سال گذشته، نویسندگان وابسته به انجمن قلم بارها این سازمان را به‌اتهام حمایت از اسرائیل و کم‌اهمیت جلوه دادن جنایات علیه نویسندگان و روزنامه‌نگاران فلسطینی محکوم کرده‌اند. در نامه سرگشاده‌ای که نائومی کلاین و لوری مور از امضا‌کنندگان آن بودند، امضاکنندگان از «پن» برای بسیج نکردن «هیچ حمایت هماهنگ اساسی» از مردم فلسطینی و پافشاری نکردن بر مأموریت خود که «رد کردن همه نفرت‌ها و حمایت از آرمان‌های بشری برای زندگی در صلح و برابری» است، انتقاد کردند.

انجمن قلم بارها خواستار آتش‌بس در غزه شده و به ایجاد صندوق اضطراری 100هزاردلاری برای نویسندگان فلسطینی کمک کرده است، اما اعضای آن این اقدامات را در برابر نسل‌کشی رژیم صهیونیستی کافی نمی‌دانستند.

رویکرد ضداسرائیلی نویسندگان و فعالان فرهنگی در غرب، امر تازه‌ای نیست، هرچند این واقعه، هم‌صدایی آنها را در جهان طنین‌انداز کرده و امضای بیانیه‌ها و پیوستن به کمپین‌های مختلف صدای رساتری از این دست از رویکردها را در جهان غرب به نمایش گذاشته است،

رویکردی که آغاز شده، راهی پرپیچ‌وخم را طی کرده است، نویسندگانی که اولین قدم‌ها را در این راه برداشته‌اند، با برچسب‌های مختلفی از جامعه غرب و به‌ویژه مجامع صهیونیستی مواجه شدند، اما این تازه آغاز راه است و حرکت نخبگانی در این مسیر قطعاً تأثیرگذار است.

انتهای پیام/+



منبع: خبرگزاری تسنیم

سرزمین شعر باعث شد شعر از حالت مکمل برنامه‌های سیما خارج شود


به گزارش خبرنگار مهر، تهیه‌کننده برنامه «سرزمین شعر» در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه سرزمین شعر از فصل اول تا فصل سوم مسیری تکاملی را طی کرده است، گفت: ما در این سه فصل سعی کردیم هم از لحاظ شکلی و هم از لحاظ محتوایی، ایرادهایی را که کارشناسان و متخصصان رسانه و شعر به برنامه می‌گیرند، یکی‌یکی اصلاح و فرصت‌های بهتری برای شاعران ایجاد کنیم.

زارعان افزود: در فصل دوم ارتقای تصویری و محتوایی خوبی داشتیم. تصورم این است که می‌شود نمودار سرزمین شعر را همچنان رو به بالا دید. در فصل سوم هم سعی کردیم از فصل دوم موفق‌تر باشیم و از لحاظ فنی و محتوایی کار بهتری به مخاطبان ارائه کنیم. ما در این فصل توانستیم با حضور چهار خواننده برتر و استاد آواز، شکل جدیدتری از مناسب‌خوانی را فراهم کنیم.

امیرحسین مدرس شاعر است و معاشرت خوبی با داوران و شاعران دارد

وی درباره حضور امیرحسین مدرس به عنوان مجری در فصل‌های دوم و سوم این برنامه گفت: حضور آقای مدرس در سرزمین شعر فرصت بسیار خوب و گرانقدری ایجاد کرد. فردی که هم مجری قابلی است و هم ادبیات را خوب می‌شناسد. نمی‌شود گفت آقای مدرس بین مجریان امروز کم‌نظیر است؛ بلکه می‌توان گفت بی‌نظیر است. اشراف ایشان به حوزه‌های مختلف کمک کرده که برنامه تقویت شود. مدرس واقعاً یک ادیب است؛ هم خودش شاعر است، هم درک خوبی از شعر دارد، هم خواننده است و هم خوشنویس است. یعنی یک مجری جامع‌الاطراف است و همین ویژگی‌ها باعث شده که معاشرت خوبی با هیئت داوران و شاعران داشته باشد و فضای برنامه را به شدت گرم و صمیمی کند.

«سرزمین شعر» ذائقه ادبی مردم را تقویت کرده‌ است

زارعان سرزمین شعر را فراتر از مرزهای جغرافیایی ایران دانست و ادامه داد: این برنامه می‌تواند خیلی از کشورهای دیگر را هم در آغوش خودش جای دهد. افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و حتی بخش‌هایی از هندوستان و پاکستان هم می‌توانند در این سرزمین جای بگیرند. امید اصلی سرزمین شعر این است که توانایی مالی مناسبی پیدا کند تا بتواند میزبان شاعرانی از هند و پاکستان و افغانستان و تاجیکستان و ازبکستان و حتی بعضی از شاعران باشد که در ۲۵ کشوری حضور دارند که زبان فارسی در آنها تدریس و تحصیل می‌شود.

پیش از این استفاده از شعر ابزاری بود

تهیه‌کننده سرزمین شعر، حمایت‌های تکمیلی نهادهای حوزه زبان فارسی را طلب کرد و گفت: بعضی از نهادها مثل بنیاد سعدی، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و سازمان فرهنگ و ارتباطات باید برنامه سرزمین شعر را فرصت ببینند و از آن حمایت کنند تا اتفاقات بزرگی برای زبان و ادبیات فارسی رقم بزنیم. تا این لحظه متأسفانه حمایت مساعد این‌چنینی انجام نشده است. اگرچه سازمان فرهنگ و ارتباطات در نوروز گذشته مقدمات حضور مهمانان خارجی را برای ما فراهم کرد، ولی ما انتظار داریم این فرایند تقویت شود و دیگر نهادها هم به وظیفه محتوایی خودشان عمل کنند تا سرزمین شعر وسعت واقعی خودش را برای فارسی‌زبانان به نمایش دربیاورد.

وی درباره نقش سرزمین شعر در تغییر ذائقه عمومی مردم در حوزه شعر گفت: تا قبل از سرزمین شعر، بهره‌مندی برنامه‌های تلویزیونی از شعر بیشتر ابزاری بود. یعنی در یک مراسم سوگواری یا در اعیاد به عنوان مکمل برنامه‌ها استفاده می‌شد، نه اینکه اصالت برنامه‌ها باشد. اگر هم برنامه‌ای اصالتاً شعری بود، شعر معاصر نبود و بیشتر به متون کهن می‌پرداخت. اما حالا می‌توانم بگویم که شعر برای شعر در تلویزیون معنا شد و سرزمین شعر فرصت بی بدیلی شد برای اینکه شاعر هم شنیدنی باشد و دیدنی.

زارعان در پایان گفت: ما تا امروز، با حضور بیش از ۱۰۰ شاعر در سرزمین شعر و ارائه بیش از ۶۰۰ شعر مناسب و بعضی وقت‌ها عالی، ذائقه ادبی و شنیداری مردم را تقویت کرده‌ایم و امیدواریم که فصل‌های بعدی سرزمین شعر باعث بشود که درصد بزرگی از تماشای مردم به سمت شعر اختصاص پیدا بکند و شعر به عنوان هنر اول و عنصر اصلی فکر و فرهنگ انسان ایرانی، جلوه بهتری در رسانه پیدا کند. استمرار این مسیر می‌تواند تلویزیون را به خانه‌ای برای شعر تبدیل کند و از نهادهای مرتبط خواست تا با حمایت‌های بیشتر، این برنامه را به افق‌های بالاتری برسانند.



منیع: خبرگزاری مهر